Hiện nay, tình trạng mất ngủ, mất ngủ kéo dài xảy ra khá phổ biến, đặc biệt nó có xu hướng gia tăng ở người trẻ tuổi. Vậy đâu là nguyên nhân và những tác hại nào có thể xảy đến khi bạn bị mất ngủ kéo dài?
Mất ngủ kéo dài là tình trạng không thể ngủ đủ hoặc không thể ngủ sâu, kéo dài trong thời gian dài và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày. Theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mất ngủ kéo dài được xác định khi có ít nhất 3 trong 7 đêm liên tiếp không thể ngủ đủ hoặc ngủ sâu.
Nguyên nhân dẫn tới mất ngủ kéo dài?
Mất ngủ kéo dài có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
Căng thẳng, lo âu, stress: những tình trạng tâm lý này có thể gây ra khó ngủ hoặc mất ngủ kéo dài.
Sử dụng các chất kích thích: thuốc lá, rượu, cà phê, trà và các loại thức uống có chứa caffeine có thể làm giảm chất lượng giấc ngủ.
Môi trường sống: ánh sáng quá mạnh, tiếng ồn, nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp, giường ngủ không thoải mái, …cũng có thể gây ra mất ngủ kéo dài.
Thói quen không tốt: như sử dụng điện thoại, máy tính hoặc xem TV quá lâu trước khi đi ngủ.
Sự thay đổi về thời gian ngủ: như lịch trình công việc thay đổi, thay đổi múi giờ, thay đổi môi trường sống, v.v. cũng có thể gây ra mất ngủ kéo dài.
Thiếu máu não: Thiếu máu não xảy ra khi não không nhận được đủ lượng oxy cần thiết để hoạt động, từ đó dẫn tới các triệu chứng như: mất ngủ kéo dài, chóng mặt, đau đầu, khó tập trung, mất trí nhớ, mệt mỏi,…
Rối loạn tiền đình: Rối loạn tiền đình là một bệnh lý ảnh hưởng đến hệ thần kinh liên quan đến cảm giác cân bằng và vị trí của cơ thể. Bệnh này có thể gây ra các triệu chứng như hoa mắt, chóng mặt, buồn nôn và khó chịu. Những triệu chứng này có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ và gây mất ngủ kéo dài, đặc biệt là khi bệnh diễn ra vào ban đêm.
Một số bệnh tâm lý, bệnh lý nội tiết tố, bệnh viêm khớp, đau lưng, chứng khó thở hoặc các vấn đề về hô hấp, tiêu hóa cũng có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ, gây ra tình trạng mất ngủ kéo dài.
Việc xác định nguyên nhân chính xác là rất quan trọng để có thể đưa ra các biện pháp cải thiện tình trạng mất ngủ một cách hiệu quả.
Tác hại của việc mất ngủ kéo dài
1. Ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần
Khi cơ thể thiếu ngủ, sự cân bằng hóa học trong não bị ảnh hưởng và gây ra sự suy giảm về tâm trạng. Người mất ngủ kéo dài có thể trở nên căng thẳng, dễ bị kích động, lo lắng, khó chịu và có xu hướng mất tự tin. Họ cũng có nguy cơ cao hơn để phát triển các rối loạn tâm lý như trầm cảm, rối loạn lo âu và căng thẳng không cần thiết.
Lo âu và trầm cảm: Những người mất ngủ thường có xu hướng lo âu và căng thẳng hơn, đặc biệt là khi đêm đến. Điều này có thể dẫn đến trầm cảm nếu được bỏ qua hoặc không điều trị đúng cách.
Tác động đến sức khỏe tâm lý: Mất ngủ kéo dài có thể dẫn đến các vấn đề tâm lý như lo âu, trầm cảm, rối loạn ám ảnh, tâm thần phân liệt và nguy cơ tự tử.
2. Ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch
Mất ngủ kéo dài có thể gây suy giảm hệ miễn dịch
Mất ngủ kéo dài có thể gây ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch của cơ thể. Trong khi ngủ, cơ thể sản xuất các tế bào miễn dịch và chất kháng sinh tự nhiên để giúp đẩy lùi các vi khuẩn và virus gây bệnh. Do đó, khi mất ngủ kéo dài, cơ thể không có đủ thời gian để sản xuất đủ lượng tế bào miễn dịch và chất kháng sinh, dẫn đến sức đề kháng của cơ thể giảm sút. Một hệ thống miễn dịch yếu có thể làm cho cơ thể dễ bị tổn thương và mắc bệnh hơn. Ngoài ra, mất ngủ kéo dài còn có thể làm tăng sự viêm nhiễm trong cơ thể, gây ra các vấn đề sức khỏe khác như bệnh tim mạch, tiểu đường và bệnh ung thư.
3. Ảnh hưởng đến khả năng tập trung
Mất ngủ kéo dài có thể gây ra ảnh hưởng đáng kể đến khả năng tập trung của người bị ảnh hưởng. Khi người ta thiếu giấc ngủ, hệ thống thần kinh trung ương của họ sẽ không hoạt động hiệu quả, gây ra sự phân tán và khó tập trung. Khi bạn mất ngủ, khả năng tập trung sẽ giảm, điều này có thể ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc và học tập của bạn. Bên cạnh đó, việc mất ngủ kéo dài cũng có thể gây ra trầm cảm, lo âu và căng thẳng, tất cả những yếu tố này đều có thể ảnh hưởng đến khả năng tập trung và hoàn thành các nhiệm vụ hàng ngày của bạn.
4. Ảnh hưởng đến tim mạch
Mất ngủ kéo dài có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến tim mạch. Khi ngủ, cơ thể giảm áp lực và giảm tốc độ tim. Nếu thiếu ngủ, tốc độ tim sẽ tăng lên trong thời gian dài, làm gia tăng nguy cơ bệnh tim mạch, bệnh cao huyết áp và đột quỵ. Ngoài ra, mất ngủ kéo dài có thể dẫn đến cường độ cortisol (một hormone gây stress) cao hơn, và làm tăng nguy cơ bệnh tim và đột quỵ. Việc điều trị mất ngủ sớm có thể giúp giảm nguy cơ các bệnh lý liên quan đến tim mạch.
5. Ảnh hưởng đến cân nặng
Mất ngủ kéo dài có thể gây ảnh hưởng đến cân nặng của người bị mất ngủ. Cơ thể khi không được nghỉ ngơi đủ giấc, sẽ tăng sản xuất hormone cortisol và giảm sản xuất hormone melatonin, làm cho cơ thể tỉnh táo hơn, khó ngủ và tăng cảm giác thèm ăn. Điều này có thể dẫn đến tăng cân hoặc khó giảm cân, cũng như gây ra các vấn đề về chuyển hóa đường và mỡ trong cơ thể. Ngoài ra, mất ngủ kéo dài cũng có thể làm giảm động lực tập luyện và gây ra mệt mỏi, khiến cho việc duy trì một lối sống lành mạnh và giảm cân trở nên khó khăn hơn.
6. Ảnh hưởng đến trí nhớ
Mất ngủ kéo dài có thể ảnh hưởng đến khả năng tập trung và học tập, từ đó ảnh hưởng đến trí nhớ. Việc mất ngủ liên tục làm giảm khả năng tập trung và trí nhớ ngắn hạn. Nếu tình trạng mất ngủ kéo dài, sự ảnh hưởng có thể lan rộng đến trí nhớ dài hạn. Nghiên cứu cho thấy rằng, khi người ta thiếu ngủ thì khả năng tiếp thu thông tin mới sẽ bị giảm, đồng thời khả năng ghi nhớ thông tin đã học cũng sẽ giảm.
Tình trạng mất ngủ kéo dài cũng có thể dẫn đến sự phân tán tâm trí, khiến việc tập trung và ghi nhớ thông tin trở nên khó khăn. Nếu mất ngủ kéo dài trong thời gian dài, có thể dẫn đến tình trạng suy giảm trí nhớ và khả năng tư duy.
Tìm hiểu: Chứng suy giảm trí nhớ ở người già
7. Ảnh hưởng đến làn da
Mất ngủ kéo dài có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến làn da. Khi ngủ, cơ thể sẽ sản xuất hormone tăng trưởng và collagen, giúp da khỏe mạnh và trẻ trung. Tuy nhiên, khi thiếu giấc ngủ, cơ thể không thể sản xuất đủ lượng hormone này, dẫn đến sự giảm sút của độ đàn hồi và độ săn chắc của da, làm da trở nên khô, nhăn nheo, xỉn màu và kém sức sống. Ngoài ra, mất ngủ kéo dài cũng có thể làm tăng cường quá trình lão hóa da và gây nám da.
Các phương pháp cải thiện mất ngủ kéo dài
Một số phương pháp có thể mang lại hiệu quả cải thiện tình trạng mất ngủ kéo dài, bạn có thể áp dụng thực hiện:
1. Thay đổi thói quen sinh hoạt
Thay đổi thói quen sinh hoạt là một phương pháp tự nhiên và hiệu quả để cải thiện tình trạng mất ngủ kéo dài. Một số thói quen có thể thay đổi để giúp cải thiện mất ngủ bao gồm:
Thiết lập lịch trình ngủ đều đặn: Cố gắng ngủ và thức dậy vào cùng một thời gian mỗi ngày, bao gồm cả cuối tuần.
Tạo điều kiện tốt nhất cho giấc ngủ: Tắt đèn, giảm ánh sáng, giảm tiếng ồn, và giữ nhiệt độ phòng thoải mái để giúp thân thể thư giãn và chuẩn bị cho giấc ngủ.
Tập thể dục đều đặn: Thể dục thường xuyên giúp cơ thể mệt mỏi và chuẩn bị cho giấc ngủ. Tuy nhiên, tránh tập thể dục quá gần giờ ngủ, vì nó có thể làm cho cơ thể kích thích và gây mất ngủ.
Hạn chế sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ: Ánh sáng xanh từ thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính bảng và máy tính có thể làm giảm sản xuất melatonin, hormone giúp thúc đẩy giấc ngủ.
Tránh sử dụng rượu, thuốc lá và caffeine: Những chất này có thể gây kích thích và ảnh hưởng đến giấc ngủ.
Thư giãn trước khi đi ngủ: Thử các kỹ thuật thư giãn như yoga, meditate hoặc đọc sách để giảm căng thẳng và chuẩn bị cho giấc ngủ.
2. Thay đổi chế độ ăn uống
Thay đổi chế độ ăn uống là một trong những cách cải thiện mất ngủ kéo dài. Những lựa chọn thực phẩm và thói quen ăn uống có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ của bạn, vì vậy bạn nên cân nhắc đến những điều sau:
Tránh ăn quá no hoặc quá đói trước khi đi ngủ. Bạn nên ăn một bữa tối nhẹ nhàng và ăn khoảng 2 giờ trước khi đi ngủ để tiêu hóa.
Giảm đường và caffeine trong chế độ ăn uống. Caffeine và đường là những chất kích thích và có thể gây khó khăn trong việc zzz, do đó bạn nên hạn chế sử dụng chúng, đặc biệt là vào buổi tối.
Tránh uống quá nhiều rượu hoặc chất kích thích. Uống quá nhiều rượu hoặc chất kích thích như thuốc lá hoặc ma túy có thể gây ra giấc ngủ không tốt.
Cân bằng dinh dưỡng. Bạn nên ăn đủ các chất dinh dưỡng cần thiết để cơ thể hoạt động tốt nhưng tránh ăn quá nhiều đồ ăn nặng, dầu mỡ hoặc đồ ăn nhanh.
Ăn các loại thực phẩm giàu chất choline. Choline là một chất dinh dưỡng giúp tăng cường sức khỏe não bộ và giấc ngủ. Các thực phẩm giàu choline bao gồm trứng, thịt gà, sữa, hạt óc chó và hạt chia.
Ăn các loại thực phẩm giàu magiê. Magiê có tác dụng giảm căng thẳng và tạo ra tình trạng thư giãn, giúp cải thiện giấc ngủ. Các thực phẩm giàu magiê bao gồm củ cải, bí đỏ, hạt hướng dương, đậu phộng, chuối, táo và sữa.
Ăn các loại thực phẩm giàu triptophan. Triptophan là một axit amin cần thiết để sản xuất serotonin và melatonin, các hormone có tác dụng giúp giảm căng thẳng và cải thiện giấc ngủ. Các thực phẩm giàu triptophan bao gồm thịt gà, cá, đậu nành, hạt bí đỏ, đậu phộng và chuối.
3. Tập thể dục đều đặn
Việc tập thể dục giúp cơ thể tiêu hao năng lượng, giảm căng thẳng và tăng cường sức khỏe, giúp cơ thể thư giãn và chuẩn bị cho giấc ngủ. Tuy nhiên, cần tránh tập thể dục quá muộn trong ngày vì điều này có thể làm cho cơ thể tỉnh táo hơn và gây khó khăn trong việc buồn ngủ. Nên tập thể dục vào buổi sáng hoặc trước giờ tối để cơ thể có thời gian thư giãn và chuẩn bị cho giấc ngủ.
4. Dùng viên uống Dưỡng não Thái Minh
Viên uống Dưỡng Não Thái Minh được chiết xuất từ các thảo dược quý: Đinh Lăng, Bạch Quả, Thạch Tùng, Nattokinase cùng với các vitamin nhóm B và các hoạt chất bổi bổ thần kinh: Choline, Alpha Lipoic Acid. Từ đó giúp cho Dưỡng Não Thái Minh mang lại hiệu quả cao với người bệnh bị chóng mặt, đau đầu, mất ngủ do rối loạn tiền đình và thiểu năng tuần hoàn não.
Với thành phần chính là saponin tương tự như Nhân sâm nên Đinh lăng còn được biết đến với tên gọi Nhân sâm của Việt Nam. Thêm vào đó, Đinh lăng còn chứa các chất như alcaloid, glycosid, tanin, flavonoid, các acid amin và vitamin B1,… giúp bồi bổ cơ thể, tăng cường sức đề kháng. Nhờ hàm lượng saponin cao, đinh lăng giúp an thần và cải thiện giấc ngủ, giúp người bệnh ngủ sâu, dễ ngủ, ngủ ngon giấc hơn.
Dưỡng não Thái Minh hiện đã được phân phối tại hầu hết các nhà thuốc trên toàn quốc, bạn có thể tìm mua sản phẩm TẠI ĐÂY
Hoặc bấm nút MUA NGAY để đặt mua viên uống Dưỡng não Thái Minh chính hãng.
5. Dùng thuốc điều trị mất ngủ
Khi việc áp dụng các phương pháp trên không mang lại hiệu quả tích cực, chứng mất ngủ kéo dài gây nhiều phiền toái ảnh hưởng cho cuộc sống của bạn, bạn có thể thăm khám tại bệnh viện và nghe tư vấn sử dụng thuốc từ bác sĩ chuyên khoa.
Một số loại thuốc thường được kê để điều trị chứng mất ngủ kéo dài bao gồm:
Thuốc an thần: như benzodiazepine, non-benzodiazepine, barbiturates, và antihistamine.
Thuốc kháng histamin H1: được sử dụng để giảm các triệu chứng dị ứng, nhưng cũng có thể gây buồn ngủ và giúp ngủ.
Thuốc tác động đến thụ thể melatonin: giúp cân bằng nồng độ melatonin trong cơ thể và giúp ngủ.
Thuốc chống trầm cảm: như selective serotonin reuptake inhibitors (SSRIs) hoặc tricyclic antidepressants (TCAs), những loại thuốc này giúp cải thiện tâm trạng và giảm các triệu chứng lo âu, giúp ngủ tốt hơn.
Hãy nhớ việc sử dụng thuốc chỉ nên được thực hiện dưới sự giám sát của bác sĩ và tuân thủ đầy đủ hướng dẫn sử dụng, vì thuốc có thể gây tác dụng phụ và ảnh hưởng đến sức khỏe.
6. Các liệu pháp khác
Châm cứu giúp tăng cường máu lưu thông, đả thông kinh mạch và cải thiện bệnh mất ngủ một cách toàn diện. Cơ chế tác dụng của châm cứu được giải thích nhờ vào sự giải phóng các chất nội sinh như serotonin, endorphin giúp thư giãn, an thần và giảm đau, giảm căng thẳng và đi vào giấc ngủ dễ dàng hơn.
Ngoài ra, cũng có thể thực hiện bấm huyệt để ngủ ngon và sâu giấc hơn, khắc phục dần triệu chứng mất ngủ kéo dài.
Tham khảo:
10 bí quyết giúp bạn ngủ ngon hơn
Uống thuốc chữa mất ngủ - Lợi ít hại nhiều